Afrika’nın enerji sorununa blok zinciri çözüm olabilir

Bugün elektrik enerjisine ulaşım imkânı dünyada belirli bölgeler için oldukça kolay sayılabilir ancak halen gelişmemiş ülkelerde sıkıntı büyük. Özellikle Afrika’da sadece birkaç ülke 12 saat kesintisiz elektrik sağlayabiliyor ve 24 saat kesintisiz enerji sadece hayal.

İhtiyaç büyük boyutlarda

Dünya Ekonomik Forumu geçen hafta yayınladığı raporda Afrika’nın elektriğe ulaşım imkanına dikkat çekerken farklı ülkelerden çarpıcı örnekler verdi. Örneğin Nijerya’da 200 milyonluk nüfusun tamamının ihtiyacı olan elektrik enerjisi 180 000 MW iken bunun sadece 7000MW kadarı sağlanabiliyor. Halen 20 milyon haneye hiç elektrik verilemiyor. Nijerya elektrik yetersizliği açısından dünyada ikinci.

Elektrik üretimi için inşa edilen termik ve hidro elektrik santralleri yeterli seviyeye ulaşamıyor. Ayrıca bu santrallerin çevreye verdiği zararlar da çok büyük boyutlarda.

Rwanda’da nüfusun yüzde 70’inin yaşadığı kırsal kesimin sadece yüzde 18’i elektriğe erişebiliyor. Enerji merkezlerine sürekli bağlı şehir yaşamının da kesintisiz elektrik gibi bir imkânı bulunmuyor. Yine Uganda’da yüzde 75 civarında bir kısım elektriğe ulaşamıyor.

Forum kesintisiz elektrik imkânının blok zinciri teknolojisine dayalı alternatif enerji kaynakları ile sağlanabileceğini düşünüyor. Elbette bunun en büyük şartı sistemlerin iyi yürütülebilmesi zira kıtada yolsuzluk ve rüşvet büyümenin önündeki en büyük engel durumunda.

Geçtiğimiz aylarda alternatif enerji kaynaklarının blok zinciri teknolojileri üzerinden sunulabilmesi amacıyla WALA girişimi ve Uganda hükümeti 1.5 milyar dolar potansiyeli olan bir projeye imza atmıştı.

WALA girişimi Uganda ve Zimbabwe gibi birkaç ülkede Ethereum tabanlı ağı üzerinden Stellar ağı tabanlı kripto para paylaşımına imkân veriyor. DALA para birimini kullanan Afrikalılar herhangi bir aktarım ücreti ödemeden birbirlerine para gönderebiliyor veya alışveriş yapabiliyor.

Tam Boyutta Gör

DALA birimi bu yeni projede temel olarak alınıyor. Farklı bölgelerde kurulan veya kurularak rüzgâr veya güneş enerjisi santrallerine yakın olan haneler DALA birimini kullanarak enerji satın alabilecek. Ülkede yüksek benimsenme oranına sahip DALA birimi proje için biçilmiş kaftan.

Vatandaşların kullandığı elektrik enerjisi, yapılan alışverişlerin hacmi ve geçmişi, haneler arasında enerji transferi yapabilme blok zinciri teknolojisi üzerinden sağlanacak.

Projenin yaklaşık 200 bin kişiye istihdam sağlaması bekleniyor. Çalışanlar da ücretlerini DALA üzerinden alacak ve hızlı bir maaş dağıtım sistemi ortaya çıkacak. Proje ile Uganda’nın yaklaşık yüzde 25’ine alternatif enerji sağlanmış olacak.

WALA girişimi faaliyet gösterdiği diğer ülkelerde de böyle bir sistemi kurmak niyetinde. Kıtanın temiz ve kesintisiz enerjiye olan ihtiyacı bu tarz projelerin önünü açıyor. Elbette Nijerya gibi ülkelerde jeneratör ithal eden ve buna aracı olarak büyük gelirler elde eden tekellerin bertaraf edilmesi de gerekiyor.